Podstawowe informacje

Rząd owadów z przeobrażeniem niezupełnym, liczący ponad 3500 gatunków. Prowadzą ukryty tryb życia (kryptyczny), przeważnie nocny, są wszystkożerne. Niektóre gatunki uważane są za szkodniki. Karaczany mogą przenosić choroby - głownie wnikające przez skórę. Czasami karaczany zwracają spożyty pokarm razem z przeróżnymi enzymami.
Karaczany hodowlane są owadami "czystymi" i ich „chorobotwórczość” spada praktycznie do zera.
Ciało: zazwyczaj ciemno ubarwione (różne odcienie brązu i ciemnego brązu), owalne, spłaszczone, dzięki któremu mogą żyć w szczelinach, pod korą i kamieniami. Spora ilość gatunków potrafi bardzo dobrze latać. Jest też grupa karaczanów bezskrzydłych lub tylko z częściowymi skrzydłami (tzw. Karaczany biegające), które potrafią szybko biegać.
Odwłok: jest szeroki, zakończony parą członowanych wyrostków odwłokowych (cerci). Samice czasem mają przyczepiony do odwłoka kokon jajowy (ooteka).
Głowa: skierowana do dołu, jest prawie w całości ukryta pod tarczowatym i szerokim przedpleczem (stąd ich nazwa hełmce). Mają długie, wieloczłonowe i pokryte szczecinkami czułki.
Odnóża: bardzo mocne, masywne, długie i smukłe z długimi kolcami, pozwalają na szybki bieg.
Długość życia: od 3 miesięcy do 3 lat.
Wielkość: Największe osobniki (Megaloblatta blaberoides) dorastają do 10 cm a najmniejszy 15mm.
Skrzydła: Przednia para skrzydeł jest silnie schitynizowana i ciemniejsza. Skrzydła z widocznym i gęstym użyłkowaniem. Tylna para skrzydeł jest zazwyczaj szeroka i błoniasta, w spoczynku ukryte pod pierwszą parą. Często spotykane są formy krótkoskrzydłe (brachypteria). Rozpiętość skrzydeł dochodzi do 18 cm.